Op stap met de 'locals'
Authentiek Amman
Amman is een lastige. Het heeft de neiging om zelfs de meest ervaren reiziger voor de gek te houden. Op het eerste gezicht lijkt het geen andere attracties te bieden dan zijn indrukwekkende citadel en amfitheater. Maar dat is juist het leuke van Amman. Het kost wat moeite om de verborgen charmes te vinden. Maar ze zijn er wel. Oh ja, ze zijn er! En ze zijn gemakkelijk genoeg te vinden met een beetje hulp van de plaatselijke bevolking, die de geheimen van de wijken kent.
DOOR LOKALE OGEN GEZIEN
We ontmoeten elkaar bij Al-Haj Mahmoud Habibah & Sons, beroemd om zijn Kunafa. Een groepje Ammanieten zit te smullen van dit smakelijke en beroemde dessert van Syrische oorsprong. Anas vertelt verhalen die overal opduiken: over een unieke boom geplant door Australische soldaten, enkele gedichten geschreven op verborgen muren, een parkeerplaats waarvan het dak een uitkijkpost verbergt met een panoramisch uitzicht.
“Welkom in mijn stad, zie je die muurschildering? Het markeert het oosten van de stad, het minst bezochte deel omdat er geen winkels zijn… maar er zijn veel verhalen!” Anas is een wervelwind van ideeën en woorden. Een volbloed verhalenverteller.
“We laten iets van de stad zien dat je niet op Google kunt vinden”
We stoppen bij het kleine Café Yafa, een plek versierd met platenhoezen, illustraties en foto’s van bekende figuren als Abdel Nasser, Einstein, Muhammad Ali en Saddam Hussein. “Ik behoor tot een andere generatie, meer gemotiveerd door waarden dan door ideologieën. Wij jongeren zullen de verandering niet maken. Wij zíj́n de verandering,” vertelt hij me gepassioneerd terwijl we Turkse koffie drinken. Anas wil bruggen bouwen tussen het nederige oosten en het rijkere westen. En hij wil dat doen via concerten, tentoonstellingen, of familiebijeenkomsten. “We laten iets van de stad zien dat je niet op Google kunt vinden.”
Terwijl we rondlopen, vertelt Anas ons over alle graffiti en muurschilderingen: van kleine tekeningen van watermeloenen die steun voor de Palestijnse zaak symboliseren tot gedichten in het Arabisch die hij vertaalt om ze betekenis te geven. Ook sommige portretten behoeven toelichting, zoals dat van Mahmoud Derwis, die beschouwd wordt als de Palestijnse “dichter van het verzet” en het brein achter de woorden en toespraken van Yasser Arafat.
De volgende halte is het Jadal Café, een ruimte voor artistieke creatie en culturele uitwisseling vermomd als een koffiehuis. Een plek waar je niet betaalt voor de koffie, maar voor de tijd die je er doorbrengt. In de plaatselijke bibliotheek? In de stadstuin? In een discussie kamer, misschien? Of misschien in een van de theater-, muziek-, of dansworkshops. Wat voor gasten heb je eigenlijk? vraag ik Anas. “Ik heb gasten die meer geïnteresseerd zijn in het ontmoeten van mensen dan het zien van plaatsen. Mensen die soms niet eens willen lopen. Ze willen praten.”
Zoals in elke stad in het Midden-Oosten, implodeert het leven in de souks. De geluiden, geuren, kleuren en chaos van de markten zijn een van de meest intense manieren om een stad als Amman te ervaren. Anas lijkt alle winkeliers te kennen. Hij begroet en spreekt met iedereen terwijl hij ons uitnodigt om noten te pakken, kruiden uit de kraampjes te proeven, of een praatje te maken met de Egyptenaren die de kraampjes met verse vis runnen. “Als er iemand op de markt zou ontbreken, zou ik het merken,” zegt hij terwijl hij me voorstelt aan Abu Mohammed, “Hij zit hier al 30 jaar, op dit kleine kistje, knoflook te pellen met zijn eenvoudige mes.”
“In november wordt het luchtruim boven Amman een slagveld,” vertelt Anas. “Die maand vliegen er zo’n 500 duiven in verschillende koppels, elk van een andere trainer. De winnaar is degene die erin slaagt de meeste duiven terug te krijgen op zijn dak. We noemen het ‘De Oorlog’.
Wacht eens even. Duiven, trainers, gevechten? Waar heb je het over? Vraag ik geïntrigeerd. “Het is een gewoonte die in Irak is ontstaan en hier heel populair is. In Amman trainen honderden trainers dagelijks, elk met hun groep duiven. Niet alleen voor de wedstrijd in november. Er zijn voortdurend gevechten in de lucht om duiven te vangen.”
Anas doet zijn status als lokale gids eer aan en neemt ons mee naar het dak van een bevriende trainer. “Dit is mijn vriend Mahmood Al Shanteer, een van Amman’s vele duiventrainers.” Mahmoud is 30 jaar oud, heeft lichtgroene ogen, en draagt een groen trainingspak. Hij vertelt ons dat hij in 2011 door zijn oom werd geïntroduceerd in de kunst van het duiven trainen. “Alleen al in mijn buurt zijn er zo’n honderd jagers,” vertelt hij ons. De trainers werken dagelijks met hun duiven: ze voederen ze regelmatig, trainen ze met fluitjes en bouwen een vertrouwensband op. Eenmaal in de lucht is het een kwestie van de troep duiven van andere groepen naar hun dak lokken, waar ze door de trainer zullen worden opgejaagd (of niet).
“Vandaag win ik er één, morgen kan ik er één verliezen”
Dah, dah!” Mahmoud kijkt naar de hemel als hij zijn duiven voert en spreekt tot hen in éénlettergrepige woorden. Hij schudt ook met een bak met voer en gebruikt het geluid als lokmiddel. Dan verschijnt er plotseling een grote groep duiven van alle kleuren uit de lucht. “Er zijn verschillende soorten: Kasjmir, Pakistaans… maar de Baghdadi is de trouwste. Dit spel is niet alleen een kwestie van jagen, maar ook van loyaliteit,” vertelt hij terwijl hij de ene sigaret na de andere rookt.
“Ik heb hem gevangen! “Eenmaal gejaagd, is de regel dat het drie dagen blijft zonder te vliegen en wacht tot een andere trainer het vraagt om het terug te brengen. Of niet. Het hangt ervan af of het van een bevriende trainer is of van een jager waarmee geen afspraken zijn. “De problemen komen tussen degenen die het voor zaken doen,” Ik heb met bijna iedereen afspraken. Voor mij is het meer een hobby dan een zaak,” vertelt Mahmoud, terwijl hij aan de laatste sigaret zuigt voor de volgende. “Vandaag win ik er een. Morgen kan ik er nog een verliezen.”
WideOyster Trip Selectie
GRAFFITI TOUR
“Deze wijk was de plek van de eerste kunsttour van de stad in 2015,” vertelt Shermine Sawalha, een artistieke en sociale ‘mover en shaker’ in Amman. Wij ontmoetten elkaar in Jabal al Weibdeh, een moderne, gastvrije en levendige wijk in de stad, beroemd om zijn kunstgalerijen, musea en scala aan culturele activiteiten. Shermine is een kunstactiviste wier motto is “Educate through entertainment,” vandaag is ze klaar om ons haar favoriete muurschilderingen in Amman te laten zien.
De graffiti en muurschilderingen in de Jordaanse hoofdstad zijn zo gegroeid in kwantiteit en kwaliteit dat ze een van de toeristische attracties van de stad zijn. Zozeer zelfs dat verschillende bedrijven rondleidingen aanbieden om ze te ontdekken en te begrijpen met lokale gidsen. Een perfect excuus om verschillende plaatsen in de stad te bezoeken en te genieten van voor het blote oog verborgen stedelijke juweeltjes.
Wij zittten in het Rumi Café, genoemd naar de beroemde en erudiete Perzische dichter. De sfeer is 100% hipster. “Onderwijs is de sleutel,” vertelt de in Amman geboren, ongetemde globetrotter Shermine ons. “In 2013 zijn we begonnen met verschillende projecten die van grote invloed waren op de kinderen en jongeren in de wijk, die kunst en cultuur anders gingen begrijpen. Dat zijn de kinderen en jongeren die vandaag, tien, vijftien jaar later, volwassen zijn geworden en degenen zijn die de grootste muurschilderingen in de stad maken.”
“Er zijn veel meer vrouwelijke artiesten betrokken bij de straat, dat is geweldig”
Dina Maqdah
Haute Couture in Amman
Aan de westkant van de stad ligt de wijk Sweifieh: vol met glazen gebouwen, ommuurde ambassades en villa’s met meerdere verdiepingen. We gaan een modern winkelcentrum binnen op zoek naar Dina Maqdah, een jonge ontwerpster die werkt voor internationale modehuizen en organisaties.
Een boetiek met kleding, handtassen en accessoires, juwelen van hoge kwaliteit en fantasiejuwelen. “Het zijn allemaal producten die het resultaat zijn van lokaal talent. We proberen ontwerpers en lokale producenten samen te brengen,” vertelt Dina. “Er is altijd een hartslag voor mode geweest in de stad, maar het heeft zich de laatste tien jaar sterk ontwikkeld.”
Hoe beïnvloedt design het imago van het land? vraag ik. “Heel veel!” roept Dina uit. “Design kenmerkt een land. Het zit overal in: architectuur, stedenbouw, foto’s, of kleding. Het is het eerste wat je ziet en vertelt je een verhaal over de identiteit en cultuur van het land.” En in Jordanië in het bijzonder? “De ontwerpcultuur in Jordanië bevat invloeden van allerlei aard, wat een teken is van de diversiteit van het land.”
Through Local Eyes
Ontmoet Anas, onze gids in Amman, en ontdek aan zijn hand de geheimen van zijn stad. En dat niet alleen: u steunt ook een project ter bevordering van het gemeenschaps-toerisme in Amman door middel van unieke verhalen die de lokale gemeenschappen helpen hun stem te laten horen en te profiteren van het toerisme in Jordanië.
Ontdek
het andere
Amman