Culinair levensgeluk in Toscane
Fattoria La Vialla
Op 14 kilometer van Arezzo en op een flinke steenworp van het authentieke plaatsje Castiglion Fibocchi ligt een juweel van een landgoed verborgen. Tussen de glooiende Toscaanse heuvels vol cipressen, vruchtbare velden, olijfboomgaarden en wijngaarden vind je Fattoria La Vialla, de parel in de kroon van Toscane.
Umberto Paperini lacht vrolijk. Hij heeft redenen genoeg. Zonnestralen schijnen door de bomen en verwarmen de Toscaanse grond. Cipressen en hazelaars wuiven zachtjes in het briesje. De lucht is zwanger van de geur van het hars van alom aanwezige cipressen, kruiden en bloemen. Bloemen waar de bijen die imker Umberto verzorgt graag zoemend bezoekjes aan brengen om zich te laven aan hun nectar. Nectar die ze in de kleurrijke korven omzetten in overheerlijke honing. Umberto steekt wat hennep lapjes aan in zijn beroker. Hij legt uit: “In de imkerij wordt vaak rook gebruikt om de bijen rustig te houden.” En dat geeft Umberto de mogelijkheid om het bijenvolk te controleren, want hij wil graag weten of de koningin genoeg eitjes legt, of er een nieuwe koningin op komst is en, niet geheel onbelangrijk, hoeveel honing er is. Want die honing … Oh. Mijn. God. Die honing. Alsof er engeltjes over je tong wateren. Goddelijk. Maar ja, dat is werkelijk al het eetbare hier bij Fattoria La Vialla.

Beste Internationale Bioproducent
Want naast pure en eerlijke honing verzameld door de bezige bijen van Umberto wordt hier met liefde zijdezachte olijfolie gemaakt, evenals azijnen, chutneys, pasta’s van eigen meel, geurige pecorino, kruidige salami’s, fijne koekjes zoals cantucci en viallini, smaakvolle pastasauzen, jam, werkelijk de allerlekkerste gedroogde tomaatjes en nog veel en veel meer. Alles van eigen grond en stuk voor stuk heerlijk en eerlijk met een enorme dosis liefde en toewijding gemaakt. En, alles helemaal compleet biologisch-biodynamisch. Gecertificeerd. Prijswinnend. Zo zijn ze al drie keer uitgeroepen tot ‘Beste Internationale Bioproducent’ op BioFach, de grootste beurs van Europa op het gebied van biologische voeding.
Zo ver het oog kan zien wijngaarden, olijfgaarden, kuddes schapen, cipressen, groentes, vruchtbaar zaailand, glooiende weilanden, bossen met als bonus de burcht en kerktoren van Castiglion Fibocchi.
Allemaal hier, op dit snoepje van een landgoed gelegen tussen de glooiende hellingen van het majestueuze Toscane, op 14 kilometer van Arezzo. 1400 hectare, bijna zes keer de oppervlakte van de binnenstad van Utrecht. Zo ver het oog kan zien wijngaarden, olijfgaarden, kuddes schapen, cipressen, groentes, vruchtbaar zaailand, glooiende weilanden, bossen met als bonus de burcht en kerktoren van Castiglion Fibocchi.

La Vialla is eigendom van de familie Lo Franco. En het is dan ook een echt familiebedrijf waar iedereen meewerkt. Het wordt geleid door de broers Gianni, Antonio en Bandino Lo Franco. “Mamma e babbo (mamma en pappa) blijven vandaag de dag wat op de achtergrond,” zegt Gianni. “Maar zijn nog steeds een essentieel onderdeel van het ‘team’. Ze helpen met het maken van boeken, teksten en recepten en worden bij iedere beslissing betrokken. Ik en mijn broers waren compleet vrij in onze keuze na de universiteit. Toch kozen we allemaal voor het boerenbedrijf. Bijzonder en logisch, want wat een mooi bedrijf hebben we.” Hij lacht. “Grote beslissingen maken we altijd samen. Soms vergt dat discussie en lange gesprekken. Maar dat komt voort uit bedachtzaamheid. En die bedachtzaamheid heeft ons bedrijf gemaakt tot wat het is.”
Huis van Goud
“Eind jaren zeventig was dit gebied volledig verarmd”, gaat Gianni verder, wanneer we aan prachtig gedekte tafels ons tegoed doen aan al het lekkers wat het landgoed biedt. “Het stond vol vervallen landhuizen van vertrokken boeren, verwilderde schapen zonder herder en verwaarloosde olijfboomgaarden. Mijn vader en moeder, Piero en Giuliana, kochten in februari 1978 hier een klein, verlaten landhuis: Ca’ dell’Oro (Huis van Goud) genaamd. Het was pure romantiek. Een duidelijk plan hadden ze eigenlijk niet, maar ze waren op slag verliefd op het huis en op de bijzondere naam. Ze begonnen de olijfbomen rond het huis en de kleine wijngaard op te knappen
Onze ouders wilden het gebied weer tot leven wekken. Om de schoonheid ervan te delen met ons, hun kinderen, en hun vrienden. Het begon eigenlijk als een hobby vanuit de liefde voor de natuur, wijn en olijfolie. Eerlijk en gezond verbouwen zonder het gebruik van pesticiden of kunstmest. Ze legden een moestuin aan. En ze besloten dat ze alles biologisch gingen doen, en inmiddels ook klimaatneutraal. Toen onze ouders biologisch organisch gingen verbouwen eind jaren ‘70 bestond dit eigenlijk nog niet eens echt officieel in Italië. Maar ze geloofden erin. Wanneer er wat geld verdiend werd, breidden ze het domein beetje bij beetje uit.
En iedere keer wanneer er weer een vervallen huis met land erbij kwam, werd dit liefdevol gerestaureerd. Ze schonken aandacht aan de boomgaarden en landerijen. Bouwden in elkaar gestorte muurtjes weer op, er werden cipressen gepland langs de lanen die de landerijen met elkaar verbinden. Liefde en aandacht. Dat is er met vrachtwagens vol ingegaan. Maar kijk wat het geworden is. Vandaag, 41 jaar later, zijn we uitgegroeid tot een bedrijf waar meer dan 150 mensen samenwerken aan mooie, gezonde en eerlijke producten die zo van het vruchtbare land komen. Een levenswerk. Ik ben oprecht trots.”

Groene mest
We rijden met Gianni langs de wijngaarden. Gianni wijst naar buiten. “Zie je al die planten die tussen de wijnranken groeien? Dat is zogeheten groene mest. Na de druivenoogst in de herfst zaaien we ongeveer veertig verschillende, speciaal geselecteerde planten (klaver, alfalfa, witte en gele mosterd, erwten en veldbonen) tussen de ranken. Wanneer ze in de lente gaan bloeien, trekt dat bijen aan. Ja, diezelfde bijen die onze heerlijke honing maken. Maar ze maken niet alleen de honing, ze bestuiven ook de druiven. Maar dat is niet het enige doel. We ‘begraven’ de planten, zodat het groene mest wordt. De planten zijn geselecteerd op hun voordelen. Gele mosterd creëert een soort van haarvaten diep in de grond, waardoor de aarde beter kan ademen en de regen tot diep in de grond door kan dringen. Veldbonen, klaver en alfalfa trekken een bepaalde bacterie aan waardoor ondergronds kleine stikstofballetjes ontstaan. Die zijn superbelangrijk voor de druiven en hun wortels.
Gele mosterd creëert een soort van haarvaten diep in de grond, waardoor de aarde beter kan ademen en de regen tot diep in de grond door kan dringen
En dat proef je. Want de wijnen van La Vialla zijn biologisch én geweldig. Ze winnen er geregeld gerenommeerde prijzen mee. Ze hebben uiteraard rode, witte en roséwijnen, maar ook bijzondere ongefilterde wijnen zoals de La Brumosa en speciale bruisende Metodo Classico zoals onder andere de Cuvée Rose en Vin Santo, een dessertwijn. Tsja, en die moeten we dus allemaal proeven. Een taak waar we ons als ware wijnkrijgers aan wagen.
Vin Santo
We mogen slapen in een van de ongeveer vijftien gerestaureerde landhuizen die het landgoed rijk is. Sommige van die landhuizen zijn bijna een soort minidorpjes. Waar vroeger een hele familie woonde. Wij hebben een vrij statig huis met een enorme open haard en … een eigen pizzaoven. Nou is de term pizzaoven niet helemaal correct, al wordt er ook pizza in gebakken. Eigenlijk wordt deze traditionele oven de hele dag door gebruikt. Eerst in de ochtend, wanneer hij hoog opgestookt wordt om brood en pizza in te bakken. Wanneer de oven iets afkoelt, wordt ook het vlees erin gezet om op die manier langzaam gaar gestoofd te worden. Een mooi en efficiënt systeem. We drinken nog een laatste slokje wijn en gaan slapen.
De volgende ochtend ruikt het hele huis naar wijn. Een zoetige geur. Hebben we echt zoveel gedronken dat alles naar wijn ruikt? Wij zijn even in vertwijfeling, maar dan wordt ons verteld dat we slapen boven de Vin Santo kelder. Best een rijk gevoel om boven honderdduizenden liters puike wijn te mogen slapen. Die wijn is trouwens perfect bij een heerlijk stukje pecorinokaas.
“Onze pecorino wordt 100% gemaakt van de melk van onze eigen schapen”, weet Gianni. “Die mogen vrij grazen in de velden op 300 tot 660 meter hoogte. Ze eten door onszelf geteelde tarwesoorten en de mest wordt gecomposteerd en hergebruikt in een gesloten cyclus voor de bemesting van de velden. Deze kaas wordt seizoensgebonden geproduceerd, na het spenen van de lammeren tussen november en augustus.” De pecorino van La Vialla komt in verschillende maten van rijping, van de Abbucciato (4 maanden rijping) tot de Gran Riserva (24 maanden rijping). Die Gran Riserva doet het waanzinnig bij de zoete Vin Santo als nagerecht.
© Ruben Drenth
Levensvreugde
De boerderij is open voor het publiek. Je ziet mensen genieten van het landleven en de mooie producten. Aan alles is aandacht besteed. Er staan picknicktafels met geruite tafelkleden, een dame is met de hand de eieren aan het stempelen, er lopen kippetjes en een paar prachtige pauwen en de mensen die er werken doen het met een grote glimlach. Een plek waar je een gelukkig mens van wordt.
“Zie je die bij daar met die rode stip op haar rug? Dat is de koningin. Maar ik ben de koning. Hahaha.”
Maar of we ooit zo gelukkig worden als Umberto Paperini, betwijfelen we. De imker van La Vialla is waarschijnlijk een van de vrolijkste mensen die we ooit tegengekomen zijn. Wanneer de rook zijn werk heeft gedaan, tilt hij het deksel van een van de bijenkorven op. Hij wijst naar de krioelende bijenmassa. “Zie je die bij daar met die rode stip op haar rug? Dat is de koningin. Maar ik ben de koning. Hahaha.” Zijn levensvreugde proef je terug in de verschillende soorten honing van La Vialla. Al kun je eigenlijk ook zeggen dat die levensvreugde in alle liefdevolle producten van La Vialla zit.
De heerlijkheden van La Vialla
De wijn, olijfolie en alle andere mooie en eerlijke producten van Fattoria La Vialla zul je niet in de winkel tegenkomen. Al het lekkers van La Vialla wordt uitsluitend rechtstreeks geleverd, zonder tussenpersonen. Wanneer je voor € 100,- bestelt, zijn de bezorgkosten gratis.
La Vialla bezoeken?
La Vialla is in het weekeinde gesloten voor bezoek, door de week zijn de Fattoria en de huiswinkel van 9.00 uur tot 18.00 uur geopend. Een paar maal per dag wordt er een rondleiding over de Fattoria gegeven, daarvoor hoef je niet te reserveren. Het is ook mogelijk om er te lunchen (maart tot en met oktober), hiervoor dien je ruim van tevoren te reserveren.
Bel +39-0575-47697, of per e-mail naar fattoria@lavialla.it. Adres: Via di Meliciano 26, 52029 Castiglion Fibocchi, Toscana – Italia.