Menu
MENUMENU
  • Magazine
  • Over ons
  • Gratis Abonnement
  • Login
  • Nederlands
    • English
    • Español
WIDEOYSTER MAGAZINE
THE WORLD IS YOUR OYSTER | EXPLORE & CONSERVE

De Caribische parel van de Middellandse Zee
Formentera – Spanje

De Caribische parel van de Middellandse Zee
Formentera – Spanje

door Veerle Witte | Photography: Frits MeystEditie #5 2019

Spierwitte stranden en turquoiseblauwe zeeën vol leven. Reisjournalist Veerle Witte ontdekte de invloed van het zeegras op het 83 vierkante kilometer kleine hippieparadijs Formentera in de Spaanse Balearen.

Als ik vroeg in de ochtend op de ferry stap in Port d’Eivissa, slaapt Ibiza nog lang niet. Ik keer mijn gezicht naar de net opgekomen zon en sluit mijn ogen. De zeebries glijdt door mijn haar. Ik werp nog een blik op het silhouet van het feesteiland, getekend door een kathedraal en groene bergen. Wat een contrast met het platte, slaperig aandoende Formentera dat een kwartier later in mijn vizier verschijnt. De Spaanse bouwmanie werd snel de kop ingedrukt door milieuactivisten op het eiland: een vliegveld en hoekerige resorthotels als aan de Costa schitteren in afwezigheid. Ik rij de PM-820 op richting het oosten. Flamingo’s paraderen door de roze zoutmeren van nationaal park Ses Salinas. Het minimalistische landschap en de simpele laagbouw op het 83km2 kleine eiland is treffend. Een palmboompje hier, een fort en stenen muur daar. Een paar molens en op iedere punt een vuurtoren. Geen enkel stoplicht. In vissersdorpjes als Caló de Sant Agustí hangt de vis te drogen aan takken op daken van houten hutjes. Maar vooral niet te missen zijn de uitgestrekte witte zandstranden met een turquoiseblauwe zee: de trots van het kleinste bewoonde eiland van de Spaanse Balearen.

 

Op Formentera.es vind je een complete reisgids van het eiland.

Meer Info

Het rustige water rondom het eiland leent zich perfect voor wateractiviteiten. Zo beoefen ik op een ochtend yoga op een paddleboard in de zee voor het havenstrandje van La Savina. Terwijl de zon door het wolkendek breekt, beweeg ik op de instructies van beachbabe Ingrid van yogaposities als een neerwaartse hond in een cobrapose, van een brughouding in een zittende twist. Om beurten vallen we van ons board in het water. Zoute druppels druipen langs mijn arm naar beneden, die ik uitstrek naar de hemel. Ik sluit mijn ogen en krijg kippenvel van de zon die mijn huid langzaam opwarmt. Zo wil ik iedere ochtend wel wakker te worden. Na de les kletsen we nog even na op het strand.

Zoute druppels druipen langs mijn arm naar beneden, die ik uitstrek naar de hemel

De Italiaanse Sabrina Marini woont hier nu 17 jaar, vertelt ze. ‘Op mijn zeventiende besloot ik op Ibiza te gaan werken. Tijdens een daguitstapje naar Formentera werd ik verliefd op de natuur. Iedere ochtend fiets ik 15 kilometer en als ik tijd over heb stap in nog even in mijn kajak voor een tochtje langs de kust.’ Instructrice Ingrid uit Barcelona, die op Ibiza woont, knikt instemmend. ‘Op Formentera kom je om te disconnecten,’ vult zij aan. ‘Als het leven op het feesteiland me even te veel wordt, ben ik hier te vinden. Formentera is als een tegengif op Ibiza.’ Tegen zonsondergang kajak ik van Platja des Pujols, aan de noordzijde van het eiland, langs de kliffen van Punta Prima. De zee kleurt goudgeel terwijl ik van de ene naar de andere afgelegen grot peddel. Het is zoals Sabrina en Ingrid zeiden: de alledaagse hectiek glijdt hier razendsnel van je af.

Maar ook onder het wateroppervlak zit nog een hele wereld verborgen. Het zeegras creëert niet alleen Caribisch aandoende stranden: het beschermt de binnengelegen riffen, vormt de kraamkamer van de Middellandse Zee. Met mijn snorkel in mijn rugzak loop ik over een zandpad langs rotsige baaitjes naar Caló des Mort. De duistere naam (baai des doods) is mij een raadsel. Baai des Hemels lijkt mij passender. Ik loop de steile trap omlaag naar het ovale strandje, omgeven door overhangende rotspartijen en een oude vissershut. In de schaduw zit een man met zijn Deense dog, op een plateau liggen vier tieners in de zon. Het koele, turquoise water schittert in het ochtendlicht. Ik spuug in mijn bril, poets hem op, spoel hem uit en zet hem op mijn hoofd. Het verbaast me om direct grote scholen vissen boven de witte zandbodem te zien hangen. Ik zwem naar de rotspartijen. Een felgekleurd papegaaivisje is druk in de weer rond zijn koraal, terwijl een rode schorpioenvis vanonder een rots naar me ligt te loeren. Ik zwem een stukje mee met honderden jonge horsmakrelen. Het zit hier – mede dankzij het posidonia – vol leven.

 

.

Eten op Formentera
Donkere vlekken in het heldere zeewater markeren het zeegras rond het eiland: posidonia oceanica, dé reden dat ik hier ben. Het kleine zusje van Ibiza vraagt aandacht voor de bescherming van deze plant op 40 meter diepte uit de kust, die stukje bij beetje verdwijnt door visserij en dagjesboten uit Ibiza die hun ankers erin uitgooien. Het zeegras, dat het water zuivert, groeit slecht 1 centimeter per jaar en is in veertig jaar tijd ruim dertig procent afgenomen. Bioloog en National Geographic-fotograaf Manu San Felix, eigenaar van duikschool VelliMar, neemt ons mee om het van dichterbij te bekijken. Op zoek naar nieuwe duikspots raakte hij gefascineerd door de schoonheid van het posidonia. ‘Mensen begrijpen het nog steeds niet helemaal,’ zegt hij terwijl hij aan het roer van zijn duikboot staat. ‘We hebben hier te maken met het grootste en oudste levende wezen op de planeet. Het houdt de golven tegen, beschermt de riffen, voorziet ons van zuurstof en is de kraamkamer voor miljoenen dieren.’

 

“We hebben hier te maken met het grootste en oudste levende wezen op de planeet”

 

We ankeren, laten onszelf overboord vallen en dalen af. Gebiologeerd kijk ik naar het veld groengrijze stengels op de bodem van de zee, dat zachtjes heen en weer wuift. Zonder dat ik er erg in heb zwem ik plots middenin een gigantische school barracuda’s. Deze rovers, met uitstekende tanden en een torpedovormig lichaam, ken ik alleen uit de Cariben, waar ze solitair leven. Zo veel heb ik er nog nooit bij elkaar gezien. De vissen lijken ongestoord en laten ons als een van de school meezwemmen. Dan zie ik Manu dicht boven het zeegras hangen. Hij maakt zijn ogen groot, wijst naar zijn duikbril en vervolgens naar een geel wezentje met knaloranje buik, zo’n halve meter voor zijn neus. Een zeepaardje! Deze zeldzame wezentjes worden met uitsterven bedreigd. Ook mee op deze expeditie is Pierre-Yves Cousteau, die met Cousteau Divers, in de voetsporen van zijn vader, de gezondheid van de zeeën bestudeert. ‘Wat een duik!’, roept hij uit, terwijl we de duikboot we opklimmen. ‘Ik hoop dat Formentera zijn plannen doorzet en hier een beschermd zeegebied van maakt, zodat deze schoonheid bewaard blijft.’
Duiken op Formentera

“Met een buik vol wijn en paella, plof ik later die dag neer op mijn handdoek op Ses Illetes, een wit zandstrand op de noordelijkste punt van het eiland. Het loopt van twee zijdes in elkaar over tot een lange witte punt in de zee, meermaals bekroond tot mooiste strand van Europa. Ik kijk uit over het glasheldere water. Het is strak en stil, als dat van een zwembad. De duik van vanochtend en gesprekken met Manu hebben duidelijk gemaakt dat het zeegras niet alleen een toevluchtsoord is voor bedreigde dieren als zeepaardjes, maar dat het ook verantwoordelijk is voor de idyllische kust van het eiland. Roze steentjes in de branding schitteren in het spierwitte zand. Beide zijn afkomstig van de miljoenen diertjes die zich schuilhouden in het gras.

“Het vele bloot op Formentera is een overblijfsel van de vele hippies die Ibiza en Formentera in de jaren 60 veroverden”

Ik wiggel mijn tenen door het poederige zand en kijk toe hoe de lijfwacht op leeftijd zich opdrukt in zijn houten uitkijktoren. Naast me zit een naakt bejaard stel. Een topless moeder loopt langs met haar pakweg tweejarige kind aan haar borst. ‘Het vele bloot op Formentera is een overblijfsel van de vele Duitse en Amerikaanse hippies die Ibiza en Formentera in de jaren 60 veroverden,’ hoor ik van de jonge politica Alejandra Ferrer, die nauw betrokken is bij het posidoniaproject. ‘Zoals mijn moeder, uit Duitsland.’ Ze wijst naar boten die in de verte in de helderblauwe stukken water drijven. Niet boven het zeegras dus, een goed teken. ‘Met een app kunnen schippers tegenwoordig een aanlegboei reserveren, waarmee ze zeker weten geen schade aan te richten.’ Door maatregelen als deze hoopt Formentera tegen 2030 het posidonia terug te hebben in zijn oorspronkelijke staat. En dat betekent dat je voorlopig nog niet naar de Cariben hoeft te vliegen voor tropische stranden.

Het eiland kent officieel 21 stranden: van kleine rotsige baaitjes tot uitgestrekte zandstranden. Neem een uitgebreide gratis kaart mee van de ferry, waar alle stranden en hun kenmerken beschreven staan.

Stranden van Formentera

Het duurzame karakter van het eiland uit zich niet alleen in de aandacht voor het zeegras. Formentera investeert in elektrische auto’s – let op de kleurrijke mehari’s van Citroën die je overal ziet rijden – en stimuleert bezoekers het eiland fietsend of te voet te verkennen. Houten verhoogde paden kenmerken de duinen vol pijn- en zevenbomen langs het strand, om de kwetsbare vegetatie te beschermen. Ik wil de natuur van dichterbij ervaren en gids Dani neemt ons mee naar een serie onbekende grotten in het oosten van het eiland. Een bergweg slingert omhoog richting Pilar de la Mola, op 192 meter boven de zeespiegel het hoogste punt van Formentera. De bossen worden dichter, vergezichten grootser. We slaan een zijweg in. Gewapend met touwen en helmen wandelen we richting het startpunt van de route. Hagedissen schieten weg voor onze voeten. We passeren vierduizend jaar oude muren, overblijfselen van de eerste mensen die Formentera bewoonden.

Aan het plafond dat tot wel 10 meter rijkt, hangen gigantische stalactieten

Grijze rotsen begroeid met een groene deken aan vegetatie die langzaam afloopt in de blauwe zee geven het eiland weer een heel ander gezicht. Avontuurlijker. We klauteren ons een weg omlaag achter Dani aan, richting een serie van zeven grotten die met elkaar verbonden zijn. Via een smalle doorgang wurm ik me de eerste grot in. Een lichtstraal valt naar binnen en verhult de enorme omvang. Er ligt een oud matras. ‘Zo’n 10 à 15 jaar geleden woonden er mensen in deze grotten,’ vertelt Dani. ‘De post-hippies.’ We klimmen en klauteren over rotsen, door nauwe doorgangen en scherpe struiken tot we de laatste en grootste grot hebben bereikt, van honderden meters diep. Aan het plafond dat tot wel 10 meter rijkt, hangen gigantische stalactieten. Na een half uur in de donkerte klimmen we weer het daglicht in. De zon staat laag. Zonder iets te zeggen kijken we uit over de kust van Formentera. De donkere vlekken in de zee zijn in dit licht nog beter zichtbaar. Ik denk aan het zeegras. Hoe zou Formentera eruitzien zonder de bescherming van dit 100.000 jaar oude organisme? Ik hoop het antwoord nooit te weten.

Groene routes
Voor outdoorliefhebbers is er voldoende te beleven op het duurzame eiland. Ontdek alle uithoeken van Formentera via een van de 32 goed gemarkeerde groene routes over het eiland, geopend in 2015. Alle paden, variërend van 8 minuten fietsen tot 180 minuten lopen, zijn met elkaar verweven tot een lange route van meer dan 100 kilometer. Download op Formentera.es een catalogus met alle routes. Liever alternatieve hikes ontdekken met een gids? Boek een tour met Dani van Walking Formentera

Duurzaam paradijs
Formentera wordt ook wel het laatste mediterrane paradijs genoemd, vanwege de geslaagde wijze waarop ze toerisme weten te combineren met milieubescherming. Zo organiseerden ze het Posidonia zeegrasfestival (dit jaar van 11-13 oktober) en heeft de overheid grote plannen voor uitbreiding van elektrische auto’s. Er komen meer oplaadpunten, speciale parkeerplekken en bestuurders worden beloond met gratis toegang tot natuurpark Ses Salines.

Op Formentera.es vind je een complete reisgids van het eiland.

Meer Info

Gastronomie
Bij lounge- en cocktailbar Chezz Gerdi leun je achterover op gebleekte houten banken met uitzicht op zee, terwijl het beste van de Italiaanse en Spaanse keuken geserveerd wordt. Bij Sa Platgeta, zeer populair onder de locals, schuif je aan voor voortreffelijk sea food onder de olijfbomen. Voor sun downers moet je bij Kiosko 62: een houten hutje op Platja de Migjorn, waar de hippiegemeenschap van Formentera samenkomt om de zon in de zee te zien zakken.

Tags: Editie #5 2019

Related Posts

Magazine

Editie #5, 2019

6 Minutes Read
Editie #5 2019

Toscane & Japan
In de volgende editie

2 Minutes Read
Editie #5 2019

Op muziekreis door Europa
Trippen op Geluid

27 Minute Read
Editie #5 2019

Voor de liefde & voor de planeet
Reisheld Mandip Singh Soin

13 Minute Read
Editie #5 2019

De aarde huilt
Big Sky Country – South Dakota

39 Minute Read
Editie #5 2019

Ontdek het warme hart van Afrika
Malawi

25 Minutes Read
Editie #5 2019

Stapvoets langs de Zwitserse Alpen
Zwitserland – Via Alpina

21 Minutes Read
Editie #5 2019

Door de zon gekust
Rondom Sydney – Australië

16 Minutes Read
Editie #5 2019

New South Wales - Australië
Ode aan de reis

13 Minute Read

© Copyright WideOyster Media B.V.