Romeinse vesting, onbeduidend dorp, grootste industriestad ter wereld, postindustrieel tranendal, centrum van innovatie en optimisme: Manchester heeft alles meegemaakt. Nu eerst het zijn verleden en kijkt uit naar de toekomst.

‘Energie.’ Dat is het eerste woord dat je te binnen schiet, wanneer je door de straten van Manchester wandelt. Zelfs als je niet weet dat Manchester de eerste industriestad ter wereld was, voel je de dynamiek die van alle kanten op je af lijkt te komen. En dat terwijl de katoenindustrie die de stad in korte tijd van een groot dorp tot een wereldstad transformeerde – bijgenaamd Cottonpolis – allang is verdwenen.

Een van de eerste dingen waaraan de bezoeker de vooruitgangsdrift van Manchester afleest is de skyline, die meer dan andere Noord-Engelse steden wordt gedomineerd door hoogbouw. Met name de karakteristieke Beetham Tower (169 m) valt op, net als de vier wolkenkrabbers aan Deansgate Square, waarvan de hoogste 201 meter de lucht in torent.
Waar je in Leeds overal afbeeldingen van uilen kunt tegenkomen, grossiert Manchester in bijen. In het stadswapen, op mozaïekvloeren, als standbeeld, als muurschildering, op drinkbekers, op plantenbakken en op nog honderd andere manieren. Daarnaast zijn er nog ongeveer 545.000 die niet kunnen vliegen maar des te beter zoemen, want in feite beschouwt elke rechtgeaarde Mancunian zich als een bezige bij.
Een herinnering aan de glorietijd van industriestad Manchester zijn de katoenmagazijnen. Je zou kunnen verwachten dat dat saaie, functionele gebouwen zijn, maar niets is minder waar. De magazijnen hebben stijl. Met name die uit de beginperiode van de industrialisatie zijn gebouwd in de stijl van Italiaanse Renaissance-stadswoningen. Dat is geen toeval. Veel Noord-Italiaanse steden waren in hun glorietijd stadstaten die in wol handelden. Daarmee voelde Victoriaans Manchester zich verwant. Gevolg is een erfenis van fraaie, in rood baksteen uitgevoerde bouwwerken die veel meer het karakter van een statige woning dan een nederige opslagplaats hebben.

Number One Grandmother
In Faulkner Street lopen we onder de paifang door: de toegangspoort die het begin van Chinatown markeert.
‘Beautiful eh?’
Terwijl we de poort bestuderen is er een man op ons afgekomen die zich voorstelt als Chan. Hij studeert in de Verenigde Staten en is enkele weken op familiebezoek in zijn geboorteplaats.
‘Mijn grootouders kwamen uit Hongkong. Ze waren boeren en zijn in de jaren zestig van de vorige eeuw vanuit de New Territories naar hier verhuisd. Je moeten weten: Groot-Brittannië was toen ons moederland. We waren een Britse Kroonkolonie. Mijn grootouders gingen naar Manchester, omdat we hier in Chinatown familie hebben. Ik houd jullie toch niet op?’
We schudden naar waarheid van nee, en Chan vertelt gretig verder. ‘Er zijn in dit land vijf Chinatowns, vaak in havensteden. Naast Manchester kun je ze vinden in Liverpool, Birmingham, Newcastle en natuurlijk Londen.’
Maar Manchester is toch geen havenstad?

Chan glimlacht. ‘We liggen inderdaad 60 kilometer landinwaarts, maar dankzij het Manchester Ship Canal werden we eind negentiende eeuw de derde drukste zeehaven van het land. Dat was natuurlijk vooral om Liverpool dwars te zitten. De Liverpudlians hieven enorme tarieven om goederen voor Manchester te ontladen. Die waren vaak net zo hoog als de hele reis van het Verre Oosten naar hier. Ze hadden een monopoliepositie en daar maakten ze flink gebruik van. Totdat het kanaal kwam.’
We grinniken. We zullen op onze reis langs Noord-Engelse steden meer verhalen horen over de eeuwige concurrentiestrijd tussen Manchester en Liverpool.
Chan wandelt een stukje met ons mee door Chinatown. We passeren Ho’s Bakery, Mei Dim Restaurant, Teppanyaki Chinatown, Happy Seasons, New Emperor, Great Wall. ‘Wist je dat we hier maar liefst drie Chinese bejaardentehuizen hebben?’ zegt Chan. ‘De oudste is woonster is een ver familielid van me. Ze is 86 en we noemen haar Number One Grandmother.’