Hip en historisch met een rafelrandje
Newcastle
Newcastle, eigenlijk de helft van dubbelstad NewcastleGateshead, bruist aan de oevers van Tyne, maar daar niet alleen. De stad, met zijn karakteristieke hoogteverschillen, omarmt nieuwe ontwikkelingen er wordt wel de ‘hipster hoofdstad van het noordenoosten’ genoemd.
Het is een beetje sneu: je zet je je hele leven in voor vrede, hervormingen en burgerrechten. Je wordt premier en zowaar: onder jouw bewind wordt de slavernij afgeschaft. En waaraan denken de mensen als ze je naam horen? Aan een kop thee!
Dit is het lot van de in Northumberland geboren graaf Charles Grey (1764-1845), die tussen zijn politieke activiteiten door graag een kopje thee dronk. Maar niet de thee die ze in het noorden van Engeland schonken, want daar was het water veel te kalkrijk. Een Chinese zakenman die van het probleem hoorde, gaf hem thee te drinken die een beetje bergamotolie bevatte. Dat drankje kon graaf Charles wel waarderen. De thee kreeg zijn naam: Earl Grey. Omdat de graaf nooit patent aanvroeg op het product, en dus iedereen het mag maken, klaagt de huidige Earl Grey elke keer als hij op televisie komt over alle inkomsten die zijn familie in de loop der jaren is misgelopen. Die familie schijnt overigens schatrijk te zijn. En eerlijk is eerlijk: dat patent had natuurlijk aan die Chinese handelaar toebehoord.
Kolengruis en fabrieksschoorstenen
We staan in het hart van Newcastle, bovenaan de sierlijk omlaag slingerende Grey Street, naast een reusachtige zuil waarop het standbeeld van Earl Grey staat. De gemeente heeft een deel van de staten hier met kunstgras bedekt, zodat een voetgangersgebied is ontstaan. In principe tijdelijk, maar als het een succes wordt in de toekomst misschien wel permanent.
Het is een van de zaken waarmee met Newcastle zichzelf aantrekkelijker probeert te maken. Met dat aantrekkelijker maken is de stad trouwens al tijden gelegen begonnen, en met succes.
‘Newcastle heeft de mooiste architectuur, de mooiste natuur in de directe omgeving en de vriendelijkste inwoners van heel Noord-Engeland’, zegt Carl, een vrolijke, in tweed geklede winkeleigenaar. Natuurlijk, elke rechtgeaarde Geordie – zoals in inwoners van Newcastle en omgeving heten – zegt dat zijn stad de beste is, maar vroeger wisten de meesten diep in hun hart dat dit grootspraak was. Wat viel er nou op te scheppen over een stad die door de hele wereld vooral werd geassocieerd met kolengruis en fabrieksschoorstenen en waarvan de plaatselijke voetbalclub in 1927 voor het laatst kampioen was geworden?
Maar Newcastle-on-Tyne, zoals de volledige nam luidt, is aan zijn verleden ontstegen. Het heeft de banden met zusterstad Gateshead aan de overkant van de rivier aangetrokken en is thans volgens Lonely Planet ‘de hipster capital van het noordoosten’.
Zustersteden
Newcastle is eigenlijk de helft van een dubbelstad. Dat wordt duidelijk als we via Grey Street en Dean Street naar beneden lopen, richting de rivier. Aan de overkant van de Tyne ligt de andere helft: Gateshead. Ooit keken de twee zustersteden elkaar met de nek aan, en natuurlijk maken de inwoners nog steeds grappen over elkaar, maar vandaag de dag presenteren ze zich graag als een eenheid: NewcastleGateshead.
“Newcastle heeft de mooiste architectuur, de mooiste natuur in de directe omgeving en de vriendelijkste inwoners van heel Noord-Engeland”
Het is levendig aan de kade: het wemelt er van de food stalls, winkelkraampjes en straatartiesten. Al snel doemen aan de overzijde twee van de beroemdste gebouwen van de dubbelstad op, allebei spectaculair aan het water gelegen. Het eerste is het hypermoderne The Sage Gateshead, dat er een beetje uitziet als een gigantische slak van glas en metaal. Wanneer we er binnengaan zien we dat dat glas en metaal een soort huid is voor drie gebouwen-in-een-gebouw: concertzalen waar alle muziekgenres te horen zijn. Ook wordt er muziekonderwijs gegeven. En je kunt er heel hip koffie drinken.
Wat verderop ligt BALTIC: een gigantisch museum voor hedendaagse kunst, gevestigd in een voormalige meelfabriek. Na de kunst te hebben bestudeerd kun je je hier in het dakrestaurant Six te goed doen aan octopuscarpaccio, gegrilde asperges en handgemaakte linguine. Stuk voor stuk trouwens ook kunstwerkjes.
Omdat het lijkt of de opengaande brug een knipoog geeft, wordt hij wel de Blinking Eye Bridge genoemd
Vanaf Six heb je een schitterend uitzicht op beide zustersteden, die bijeen worden gehouden door zeven bruggen, waarvan de Millennium Bridge de spectaculairste is. Die bestaat uit twee bogen: een horizontale en een verticale. Over de horizontale boog kunnen voetgangers en fietsers naar de overkant, terwijl de verticale als contragewicht dient. Het geheel kan 40 graden kantelen, zodat het horizontale deel 25 meter omhoog komt: een wel heel spectaculaire manier om een brug te openen.
Omdat het lijkt of de opengaande brug een knipoog geeft, wordt hij wel de Blinking Eye Bridge genoemd. Knap staaltje bouwtechniek, vinden de trotse Geordies, waarvan de meesten niet weten dat hij afkomstig is van het Nederlandse Koninklijke Volker Wessels Stevin.
Millennium Bridge
Waarom Geordies?
Wanneer je Geordies trouwens vraagt waarom ze eigenlijk Geordies heten, krijg je heel verschillende antwoorden. De een zegt dat het komt omdat dit deel van Engeland aan de kant van de protestantse koning George I stond, toen diens positie werd bedreigd door de katholieke troonpretendent James Stuart. Maar andere beweren dat het industriële verleden van de stad de reden is. Een ‘geordie’ was een mijnwerkerslamp en heel veel inwoners van Newcastle en Gateshead werkten in de mijnen.
Midden in het hart van de Victoriaanse wijk Grainger Town liggen de Central Arcade en Grainger Market. De Cental Arcade is een klassieke overdekte winkelstraat, deftig en vooral geschikt voor shopaholics met een platinum card. In de Grianger Market is de sfeer totaal anders. Ook overdekt, maar een stuk informeler. Ooit werden hier uitsluitend groenten en vlees verkocht, maar vandaag de dag is het aanbod een stuk gevarieerder en kun je er ook voor elektronica en sieraden terecht. Grainger Market telt ook een aantal aantrekkelijke eet- en drinkgelegenheden.
Een passende knipoog naar het industriële verleden van de stad vormt Stack: een shopping- en horecacentrum waarvan de winkels, restaurants en bars zijn gevestigd in ongeveer 30 zeecontainers.
En dan is er ten slotte het kasteel waaraan de stad zijn naam dankt. Willem de Veroveraar stuurde zijn zoon Robert Curthose naar het noorden om zijn koninkrijk tegen de Schoten te verdedigen. Die liet een ‘nieuw kasteel’ bouwen dat in de loop der jaren werd uitgebreid en herbouwd. Vanaf de hoofdtoren heb je een fraai uitzicht over de stad: hip, historisch en nog altijd met een ruig rafelrandje.
Highlights
Tour door St James’ Park: het stadion van Newcastle United
Life Science Centre: het grootste planetarium van noordoost Engeland
——————–
Angel of the North: iets buiten de stad gelegen sculptuur van Sir Anthony Gormley
——————–
Great North Museum: met onder meer een replica van Hadrian’s Wall en het geraamte van een Tyrannosaurus Rex
——————–
Intu Metrocentre: Europa’s grootste indoor shopping & leisure centre
Eten & Drinken
The Botanist, Monument Mall. De cocktails zijn hier beroemd en wij zagen inderdaad de nodige spectaculaire drankjes voorbijkomen. Naast de Sunday roast is The Botanist vooral trots op zijn signature dish: hanging kebabs. Om te ontdekken wat dat zijn moet je ze gewoon bestellen. Je wordt niet teleurgesteld.
I