Leven als een Paulistano
Sao Paulo & Ilhabela
Het strand van kleurrijk Ipanema is het tropische gezicht van Rio, zoals de groene Amazone dat is van junglestad Manaus. Sao Paulo draagt geen kleurrijk masker. Daarom lijkt de metropool een oceaan van beton, een grijze jungle die strekt tot voorbij de horizon. De schoonheid van Sao Paulo zit hem niet in de bezienswaardigheden, maar in het ritme van de inwoners, de Paulistano’s.
Op het eerste gezicht komt Sao Paulo wat intimiderend over. Hoewel de inwoners hun stad zelf liefkozend afkorten tot ‘Sampa’, duurt het waarschijnlijk even voordat de vonk bij je overslaat. Want bij gebrek aan billboards, neonverlichting en reclameborden – die zijn sinds 2007 verboden – kijk je recht in de ziel van Sao Paulo. Geen reclame van frisdrankmerken of telefoonmaatschappijen, maar sociale protestteksten, kleurrijke muurschilderingen en pichação, cryptische boodschappen aan rivaliserende bendes. Welkom in de meest verticale stad van het westelijk halfrond.
De muren van Madelena
In Vila Madelena is elke vierkante meter beton door straatartiesten onder handen genomen, zij wisten wel raad met dat monotone grijs. De straten van deze voormalige studentenwijk spatten uit elkaar van de kleuren. Daarom is iedereen ófwel aan het fotograferen óf aan het poseren, bijvoorbeeld voor een levensgrote tekening van een tijger in het regenwoud of naast een Spider-Man die tegen een gebouw klimt, geschilderd in een caleidoscopische stijl zoals Jan van Haasteren die ook heeft
Paulistano:
een persoon die is geboren of leeft in de stad São Paulo, Brazilië.
Ook naar Brazilië? Vergeet je Mastercard niet!
Zeker als je een auto wilt huren, is een Mastercard een uitkomst. Daarmee betaal je zowel de autohuur als de borgsom, zodat je die niet contant hoeft te betalen.
Shirtloze, afgetrainde lichamen en, in een nipte meerderheid, nog niet afgetrainde lichamen mét shirt, rennen er over de autovrije paden.
Central Park
Ook het Ibirapuerapark kleurt de stad. Hét groene eiland omzoomd door torenflats is minstens zo iconisch als het Central Park in New York. Shirtloze, afgetrainde lichamen en, in een nipte meerderheid, nog niet afgetrainde lichamen mét shirt, rennen er over de autovrije paden. Trommelmuziek klinkt. Straatverkopers dossen hun kramen uit met trossen kokosnoten en verleiden daarmee de renners en skaters om te pauzeren. In de schaduw van de bomen beoefenen capoeirista’s de Afro-Braziliaanse vechtkunst. Hoewel de van oorsprong religieuze dans uit Angola tot 1940 verboden was in Brazilië, is capoeira uitgegroeid tot een complexe combinatie van dans, acrobatiek, verdediging en snelheid. Een kunst die weer wordt gevierd in dit park en ver daarbuiten.
Kunstig!
De creativiteit van de Paulistano’s zie je in de vele kunstmusea. Bezoek bijvoorbeeld het MoMa in het Ibirapuerapark of het museum van de kunsten (MASP), met vooral historische doeken, in de betonnen schoenendoos aan Avenida Paulista. Het Pinacoteca do Estado is het oudste kunstmuseum van de stad met zo’n 9000 werken vanaf de 19e eeuw.
Iedereen Braziliaans!
Rondom de brede Avenida Paulista kijk je sowieso je ogen uit. De boulevard markeert het hart van de wijk Les Jardins, De Tuinen, waar straten in een rasterpatroon tegen de helling aan liggen. Alsof je door het Amerikaanse San Francisco wandelt. En heb je een kamer in een van de betere hotels, zoals in het iconische Renaissance Hotel, dan heb je waanzinnige uitzichten over die wijk. Behalve de goed onderhouden gebouwen en muurschilderingen, geeft de uitgesproken verscheidenheid aan afkomst van de bewoners kleur aan de stad. In de betonnen oceaan Sao Paulo leven pakweg 20 miljoen Paulistano’s, oorspronkelijk afkomstig uit alle windstreken van de wereld. Miljoenen Italianen, Japanners en Angolezen verhuisden naar Sampa. En dus vult een bonte mix van mensen, wier oorsprong ligt in Latijns Amerika, Afrika, Zuid-Europa, Oost-Azië of ergens daar tussenin, de straten.
Souvenir kopen? Reken af met je Mastercard. De gratis aankoopverzekering dekt je aankopen tegen verlies en diefstal.
Elke zondag laat die schoonheid zich het best zien. Dan is de Paulista, de laan die het financiële hart van Brazilië doorkruist, gesloten voor verkeer en duiken in de buurt duizenden pionnen op die kilometerslange fietspaden markeren. Het asfalt dat overblijft, is voor voetgangers, bellenblazers, gitaristen en João Gilberto-wannabe’s. Sommige winkels zijn op zondag wél open, aan de Paulista en omringende straten van Les Jardins zitten de leukste kledingwinkels. Een souvenir kopen? Reken af met je Mastercard, via de gratis aankoopverzekering zijn je aankopen verzekerd tegen verlies en diefstal.
Sao Paulo is de drukste stad van het westelijk halfrond. Inderdaad, New York en LA hebben minder inwoners. Daarom laten Paulistano’s zodra het weekend is de stad achter zich en rijden ze in 3 uur naar Ilhabela, het isla bonita én eveneens grootste eiland van Brazilië. Dat kun je zelf overigens ook zonder problemen doen, met een huurauto. De huur en het eigen risico of de borg kun je voldoen met je Mastercard. Bovendien bieden sommige Mastercards een gratis verzekering die het eigen risico afdekt. Dat is fijn rijden.
Paulistano’s gaan in het weekend naar Ilhabela, het isla bonita én grootste eiland van Brazilië.
Temidden van de zandstranden ligt een van de laatste stukken Atlantisch Oerwoud, een woud van ongekende biodiversiteit, gevoed door zilte zeelucht. Boomkruinen steken als broccolistruiken boven het groen uit en planten in alle denkbare tinten groen vullen de ruimte tussen grond en bladerdak op. Ooit was de hele kustlijn van Brazilië bezaaid met zulk woud, inmiddels is 93% gekapt. Dat gaat op Ilhabela niet gebeuren: op de kustlijn na is het eiland een nationaal park. Hoewel de Brazilianen een natuurlijke affectie voor het strand hebben en op de boulevard vooral het geluid van hardlopers en Havaianas klinkt, lonkt de stilte van het nationale park.
Een slingerend modderpad brengt je via tientallen watervallen en met geluk wat slangen of apen naar de oostkust. Jeeps houden van die modder en je chauffeur stopt misschien onderweg, om wilde limoen en citronellabladeren te plukken tegen de bloedzuigende muggen. Hoe verder je de jungle inrijdt, hoe meer de tropische hitte plaatsmaakt voor een koele bries. Eenmaal op het hoogste punt van de pas wacht een uitzicht over het felgroene woud en een diepblauwe oceaan aan de horizon.
Zeker in vergelijking met de stad is het hier hemels rustig.
Een slingerend modderpad brengt je via tientallen watervallen en met geluk wat slangen of apen naar de oostkust. Jeeps houden van die modder en je chauffeur stopt misschien onderweg, om wilde limoen en citronellabladeren te plukken tegen de bloedzuigende muggen. Hoe verder je de jungle inrijdt, hoe meer de tropische hitte plaatsmaakt voor een koele bries. Eenmaal op het hoogste punt van de pas wacht een uitzicht over het felgroene woud en een diepblauwe oceaan aan de horizon.
Zo is Laurinda de vijfde generatie met een huisje aan de rand van de jungle. Ze stamt direct af van de eerste Spanjaarden hier en kookt, op verzoek, een lunch voor je van verse vis en groenten uit de jungle, zoals tayer-bladeren. Haar moeder, met blondgrijze haren en felblauwe ogen, is vloeiender in Spaans dan in Portugees. “Wanneer ik de laatste piraat hier heb gezien? Niet zo heel lang geleden nog,” grapt ze.
Nu vaart hij op het tempo van de wind uit met zijn Travessura, een 28-jarige zeilboot.
Aan de overkant van de straat ligt Zwinger, een barokke oranjerie in een binnentuin, gesierd door fonteinen, beelden, zwierige gangen en doorgangen. Aan de noordkant van de tuin ligt bovendien een beeldengalerij waar Vermeers en Rembrandts aan de muur hangen. Toch is piece de résistance de Sixtijnse Madonna van Rafaël: het wereldberoemde doek met de twee engeltjes.
