Banksy's kunsthotel in Bethlehem
Walled Off Hotel
Een hotel naast de muur die Israël en Palestina scheidt? Met uitzicht op wachttorens? Wat ook een museum is? Is dit een grap? Absoluut niet, vrienden. Het Walled Off Hotel is een echt kunsthotel met volledig functionerende ensuite faciliteiten, ontworpen door Banksy als een plek om te verblijven op onze reis door het Heilige Land, maar ook een uitnodiging om na te denken, en een artistiek genot.
“De tranen stromen over mijn wangen”, zegt mijn Argentijnse vriend en reisgenoot als we dicht aan de muur komen. We zijn in de stad Bethlehem, Palestina, en na een aantal dagen van veraf te hebben gekeken, hebben we besloten de indrukwekkende muur van dichtbij te bekijken. Mijn vriend reageert geëmotioneerd. Niet om de dimensie ervan, maar waar het voor staat. We lopen langs de muur en bekijken de vele graffiti, een symfonische chaos van berichten, de toon variërend van humoristisch (‘Make Hummus, not walls’) tot zwaardere aanklachten over het conflict, waar de Israëlische en Palestijnense burgers al vele jaren onder te lijden hebben. Als we de hoek omkomen staan we voor een enkel gebouw heet een als portier vergekleedde aap voor de deur ons welkom. Geen echte natuurlijk, maar een etalagepop met koffers. Wat is dit in hemelsnaam? De neonverlichting op de gevel geven beantwoorden de vraag: Het Walled Off Hotel.
Wat zoekt men op reis in een hotel? Dat hangt af van de smaak van elke reiziger, maar doorgaans gaat het over comfort, faciliteiten, service… en uitzicht. Wat zeker is, is dat we normaal gesproken niet op zoek zijn naar een hotel met uitzicht op een blinde muur.
DE MUUR
De muur is een militaire structuur van 700 kilometer lang, gebouwd door de Israëlische regering om het Palestijnse gebied te scheiden van het Israëlische. Afhankelijk van wie je het vraagt, zullen ze je vertellen dat het een vitaal veiligheidselement of een apartheidsinstrument is. Hoe dan ook, het staat buiten kijf dat dit een controversiële constructie is met een dramatische impact op het leven van veel Palestijnen.
Waarom heeft Banksy dan besloten om hier een hotel te bouwen? Nou, we zouden het hem graag willen vragen, maar, zoals u waarschijnlijk weet, is Banksy niet de meest aanspreekbare van de kunstenaars. Dus hier is onze theorie.
Sinds het begin der tijden heeft de mens diverse media gebruikt om zich te uiten: van grotwanden tot kleitabletten en uiteindelijk met metaal en papier. Voor Banksy zijn het vooral muren waarop hij zich uit. Graffiti is een manier van freestyle schilderen, normaal gesproken uitgevoerd in een stedelijke omgeving, die bekend staat om zijn illegaliteit en zijn satirische, humoristische of kritische karakter. Een toon die Banksy als geen ander mengt in verschillende kunstwerken over de hele wereld; en enkele van zijn meest gevierde stukken zijn in Palestina te vinden.
“Graffiti is een van de weinige hulpmiddelen die je hebt als je bijna niets hebt”, zegt Banksy in zijn boek… Banging Your Head Against a Brick Wall, “En terwijl je met grafitti geen wereldproblemen op oplost, kun je op zijn minst iemand laten lachen tijdens het pissen.”
“En terwijl je met grafitti geen wereldproblemen op oplost, kun je op zijn minst iemand laten lachen tijdens het pissen”
DE KAMERS
Een van Banksy’s beroemdste stukken versiert het hoofdeinde van een bed in een van de kamers van het hotel, waarop een Israëlische en een Palestijnse soldaat met een kufiyah een kussengevecht houden. Slapen in een van de kamers van dit hotel is als slapen in een klein museum. Je slaapt letterlijk in residentiële kunstwerken van Sami Musa, Dominique Petrin of Banksy zelf.
Vrijwel alle vertrekken hebben uitzicht op de alomtegenwoordige muur vol graffiti, en de echte exhibitionisten kunnen zich blootstellen aan het uitzicht van de wachttorens. En ja, ze hebben allemaal een koelkast, Wi-Fi, radio, een persoonlijke kluis en airconditioning.

Wie met een krap budget reist, kan een kamer vinden vanaf 60$ per nacht in de slaapzalen met stapelbedden, uitgerust en versierd met de overblijfselen van een Israëlische militaire barak. Zonder luxe, maar met een kluisje en gedeelde badkamer (en oordopjes zijn ook beschikbaar).
Aan de andere kant is de presidentiële suite ontworpen voor maximaal vier feestvierders, en is uitgerust met een bibliotheek, een thuisbioscoop, een tuin op het dak en natuurlijk originele kunstwerken. Het grote bad wordt gevuld uit watertank met kogelgaten en biedt de gasten een complete set Dode Zee-badmineralen. Kortom, zoals het hotel zelf zegt: “Deze vorstelijke suite is uitgerust met alles wat een corrupt staatshoofd nodig zou hebben”.
PIANO BAR
In 1917 verliet Groot-Brittannië Palestina, en de pianobar heeft als thema een koloniale buitenpost uit die tijd: lome plafondventilatoren, in leer gebonden banken en ‘een lucht van onverdiende autoriteit’ kenmerken het hotel. Het is de perfecte plek om een kopje thee te drinken terwijl je de meest interessante kunstwerken van het hotel bewondert.
En natuurlijk kan iedereen het erover eens zijn dat een zelfspelende piano eervolle vermelding verdient… toch? ‘Onze op afstand bediende mechanische babyvleugel is geprogrammeerd met een op maat gemaakte partituur van hedendaagse arrangementen’. En niet alleen dat. Elke dag vanaf 19.00 uur speelt de piano een exclusief voor het hotel opgenomen concert van artiesten als Jarvis Cocker, Trent Reznor en Atticus Ross, Flea of Hans Zimmer. Het verbaast ons niets dat Brian Eno onlangs dit hotel heeft uitgekozen voor een muzikale retraite. Kunt je je voorstellen dat je in het hotel verblijft en zo’n celebrity artiest aan de piano ontmoet?
Meer dan een HOTEL
Het Walled Off Hotel is een volledig onafhankelijk bedrijf dat gefinancierd wordt door Banksy en volledig wordt gerund door Palestijnen. Het doel is om break-even te zijn, omdat de winst bedoeld is voor de financiering van lokale projecten.
Een goed voorbeeld daarvan is de kunstgalerie; een ruimte die volledig onafhankelijk van het hotel functioneert en die dient als het grootste kunstplatform in Palestina dat gewijd is aan lokale kunstenaars. Veel van de meest opmerkelijke kunstenaars, zoals Suliman Mansour en Nail Anani, hebben kunstwerken tentoongesteld, maar er is ook een ruimte gewijd aan aankomende kunstenaars.
En aangezien het hotel geen televisies heeft, kun je de boekwinkel niet missen. Bewoners kunnen geselecteerde artikelen lenen voor een kleine aanbetaling.
Zowel het museum als de kunstgalerie zijn dagelijks geopend voor het publiek van 11.00 – 19.30 uur. De pianobar is elke dag geopend van 11.00 – 22.00 uur.
En natuurlijk kan iedereen het erover eens zijn dat een piano die zelf speelt een eervolle vermelding verdient… toch?
EEN TRANSFORMERENDE REIS
Wat zoeken we als we reizen? Het gaat op dezelfde manier als bij hotels: Ieder van ons heeft een lijst met eigen voorkeuren en prioriteiten. Maar zeker, de reizen met het vermogen om ons leven te veranderen of de manier waarop we de wereld zien en ervaren, zijn de reizen men zich herinnert. In die zin is dit hotel onmisbaar. Zoals het management aangeeft: “Dit is het centrum van het universum – elke keer als God op aarde komt, lijkt het hier dichtbij. De architectuur en het landschap zijn prachtig, het eten heerlijk en de huidige situatie opmerkelijk en ontroerend. Dit is een plek van immense spirituele en politieke betekenis – en zeer goede falafel. We garanderen u dat u niet teleurgesteld zult worden.”
Nu weet je het. Wanneer je je koffer inpakt voor je volgende reis naar Palestina, vergeet dan niet je spuitbus in te pakken. Druk jouw stempel op de muur. Zorg ervoor dat je boodschap niet onbeduidend is… en onthoud Picasso’s wijze woorden: “Kunst is de leugen die ons in staat stelt de waarheid te begrijpen.”