Een van de bekendste nationale parken van Amerika barst iedere zomer uit haar voegen door het aantal bezoekers dat er neerstrijkt. In de winter is Yellowstone een ander verhaal. Dan hoef je het land van de geisers, hotsprings en de onderliggende supervulkaan op veel momenten met vrijwel niemand te delen. Op bizons en wolven na.

‘Rij net zo lang door tot de weg ophoudt.’
Als Ranger Leah Collins er niet zo vriendelijk bij had gekeken, waren het onheilspellende woorden geweest. Het meest noordwestelijke hoekje van Wyoming is in de winter onbegaanbaar voor normale reizigers. Met een goede reden. Hier ligt Yellowstone National Park, en daaromheen het Greater Yellowstone Ecosystem. Een van de laatste, vrijwel intact gebleven ecosystemen op het noordelijk halfrond. Behalve Yellowstone vallen daar ook Grand Teton National Park onder, de National Elk Refuge en een handvol National Forests. Stuk voor stuk beschermde natuurgebieden waar wildlife zich zo goed als vrij kan bewegen en de natuur zo min mogelijk wordt aangetast.

Om bij de zuidelijke ingang van Yellowstone te komen, rij je bijna vijftig kilometer op een aangestampte weg van ijs en sneeuw. Door Grand Teton, een ander nationaal park. Langs het ijzingwekkende Tetongebergte, dat met haar gigantische, puntige, granieten blokken tot een van de meest bijzondere delen van de Rocky Mountains behoort. Je volgt Jackson Lake, waar op enkele ijsvissers na niets anders te zien is dan een witte leegte. Vervolgens langs een stukje van de Snake River, tot de weg inderdaad ophoudt. Pardoes, zomaar. Een grote hoop sneeuw voorkomt dat je nog verder kunt. Bereik op je telefoon heb je niet meer. Zou het ineens flink gaan sneeuwen, kun je pas weer terug als een grote sneeuwschuiver de weg weer begaanbaar heeft gemaakt. Het eind van de wereld ligt vandaag tussen Moran en West Thumb. En het enige stukje beschaving is de Flagg Ranch. De plek waar alle trips naar Yellowstone beginnen.

De twee uur naar Old Faithful is meteen de eerste introductie met het nationaal park. Die indrukken gaan gepaard met bijbehorende informatie en verhalen van Aaron. Yellowstone is een van de bekendste nationale parken van het land. Een van de drukste ook, en in ieder geval de oudste. Ter wereld. ‘Vanaf 1869 werden er expedities naar dit deel van het land georganiseerd. Het was de tijd dat een groot deel van het westen nog in kaart gebracht moest worden. Maar toen de eerste mensen terugkwamen met hun verhalen, werden ze niet meteen geloofd. Een plek waar stoom uit de grond kwam, de meest kleurrijke heetwaterbronnen te zien waren en regelmatig water de lucht in spoot, dat kon niet echt zijn. Of het was op z’n minst de hel. Pas toen er een expeditie vol geologen, archeologen en wetenschappers verslag uitbracht bij het Amerikaanse congres, waarin ze foto’s, schilderijen en tekeningen lieten zien, drong het voor iedereen door hoe uniek de plek was en dat het beschermd moest worden. Zo ontstond in 1872 het allereerste nationale park ter wereld.’

Zomer vs. Winter
Inmiddels vergapen zich ruim vier miljoen bezoekers per jaar aan het natuurschoon in Yellowstone. Frank en Sue, twee medepassagiers uit Wyoming en vaker in het park geweest: ‘in de zomer is het hier op momenten niet meer uit te houden, zo druk is het er dan. Rondom Old Faithful, de bekendste geiser van het park, is het soms net Times Square in New York. Dan sta je schouder aan schouder te kijken naar een uitbarsting. Daarom is de winter zo bijzonder. Wij hebben onze langlaufski’s mee. Dan kun je de skiroutes op en kom je soms urenlang helemaal niemand tegen. Yellowstone voor jezelf, in deze tijd, dat is toch bijna niet meer voor te stellen.’
Je hoeft er niet eens voor te langlaufen, merk ik meteen na aankomst bij de Snow Lodge. In een paar minuten wandel ik naar het bezoekerscentrum van het park en een van de bekendste geisers ter wereld. Er is verder niemand. De honderden bankjes rondom de geiser verraden hoe veel plek er voor bezoekers is gemaakt. Maar nu heb ik Old Faithful helemaal voor mezelf. Ik hoor het water pruttelen, alsof er een flinke pan spaghetti op het vuur staat. De geiser leeft, ademt, puft en steunt. En dan, zonder dat ik de tijd van de eerstvolgende uitbarsting in de gaten heb gehouden, komt de stoom. En het water. Steeds hoger, steeds harder. En niemand die het ziet behalve ik.

Upper Geyser Basin
Old Faithful is de bekendste geiser van Yellowstone met een reden. Als je érgens op kunt vertrouwen, is dat hier elke anderhalf uur meer dan dertigduizend liter water de lucht in spuit. Maar rondom Old Faithful zijn nog een stuk of dertig geisers te vinden. Ze maken deel uit van Upper Geyser Basin, dat er van een afstand bij ligt als een Engelse industriestad in de 19e eeuw. Overal is rook en stoom. Dikke pluimen trekken over het landschap, en barst er een geiser uit dan gaat dat gepaard met het nodige lawaai. Maar kijk je door het stoom, zie je iets heel anders. Beboste hellingen zover het oog reikt.

De Firehole rivier die zich een weg naar beneden baant. En hier een daar een bizon die de warmere temperaturen opzoekt en vlakbij het water door een laag sneeuw staat te grazen. Dat blijkt overigens niet bevorderlijk voor zijn levensverwachting, leer ik later van een van de gidsen. Dieren die de thermische warmte opzoeken leven gemiddeld een stuk korter dan het wildlife dat op koudere plekken in het park overwintert. Het komt door de voedingsstoffen in de grond. Het gras rondom de geisers mag dan vrij van sneeuw zijn, gezond is het niet.

Wildlife in Lamar Valley
Consternatie bij de ingang van de Snow Lodge. Er zijn wolven gespot rondom de lodge. Volgens een bezoeker liepen ze zo over de houten balustraden die als wandelpaden dienen. ‘Het kan zomaar’, legt Alice, chauffeur en gids van vandaag uit. ‘Er leven tussen de tachtig en honderd wolven in Yellowstone. Eens in de zoveel tijd trekt er een roedel langs, ook in de buurt van de lodge. Maar ze zien blijft zeldzaam. In de jaren dat ik hier in het park werk is het me nog maar een paar keer gebeurd.’
Wij zien de wolven niet vandaag.

Met een knalgele sneeuwbus trekken we naar het uiterste noorden van het park. Naar Mammoth, dat op de grens met Montana aan de noordgrens van het park ligt. Een adembenemende rit langs de Grand Canyon of the Yellowstone, langs watervallen en door verlaten valleien. Na een nacht in de enige andere lodge in het park gaan we in Lamar Valley op zoek naar meer wildlife. Door het meer open landschap laat dat zich in dit deel van Yellowstone makkelijker zien. Hier ligt een minder dikke laag sneeuw en is een stuk minder begroeiing. Het zorgt voor een ontmoeting met een paar coyotes, enkele bizonkuddes, een rode vos, vier elanden en een rivierotter. In combinatie met de bizarre kleuren van de verschroeide aarde eerder deze reis, de ontelbare heetwaterbronnen, geisers en modderpoelen, kan ik me ineens een stuk beter voorstellen hoe ongeloofwaardig dit allemaal klonk, ruim honderdvijftig jaar geleden. Als je het niet met eigen ogen zou zien, is de schoonheid maar moeilijk voor te stellen.